CPA Kudos Greece: Το 68,3% των ΜμΕ αναγνωρίζει την αναγκαιότητα εφαρμογής πολιτικών ESG

Τον καταλυτικό ρόλο που παίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ως ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, στο βιώσιμο μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας αναδεικνύει η έρευνα «ESG και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις» της MRB Hellas για λογαριασμό της CPA Kudos Greece. 

Προκλήσεις και ευκαιρίες

Όπως προκύπτει από τα ευρήματα της έρευνας, το 34% των ερωτώμενων δεν μπόρεσε να απαντήσει στην ερώτηση τι είναι το ESG, ενώ μεγάλο ποσοστό ερωτώμενων ταυτίζει την έννοια της βιωσιμότητας με την ύπαρξη πολιτικών για το περιβάλλον και όχι με την κοινωνική υπευθυνότητα ή την εταιρική διακυβέρνηση.

Παρά το γεγονός, ότι η μελέτη διαπιστώνει άγνοια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σχετικά με τον ορισμό του ESG, παρατηρείται μία παράδοξα θετική προδιάθεση απέναντι στη σχετική νομοθεσία, με το 68,3% να αναγνωρίζει την αναγκαιότητά τους. Στο ίδιο πλαίσιο, η μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων, θεωρεί θετική εξέλιξη την εφαρμογή πολιτικών ESG από τις εταιρείες ανεξαρτήτως μεγέθους σε ποσοστό μεγαλύτερο από 60% των απαντήσεων. Τα ποσοστά αυτά καταδεικνύουν ότι υπάρχει γόνιμο έδαφος για τη συμμόρφωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με τα κριτήρια ESG. 

Υπαρκτό χάσμα μεταξύ μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων

Το 32,5% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι εφαρμόζουν πολιτικές ESG στην επιχείρηση, το 24,3% δήλωσε ότι δεν εφαρμόζει αλλά σκοπεύει να το κάνει κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον ενώ τέλος το 38,4% δήλωσε ότι δεν εφαρμόζει και δεν σκοπεύει να το κάνει άμεσα.

Οι αριθμοί αυτοί δείχνουν τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη βιώσιμη μετάβασή τους συγκριτικά με τις μεγάλες επιχειρήσεις στις οποίες το αντίστοιχο ποσοστό εφαρμογής είναι σαφώς υψηλότερο (46%) σε σχέση με το σύνολο του δείγματος.

Συγχρόνως, η μελέτη διαπιστώνει ότι η εφαρμογή του ESG από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι κυρίως αποσπασματική και δεν αφορά το σύνολο του οργανισμού. Συγκεκριμένα, το 90% εφαρμόζει πολιτικές που αφορούν στο Περιβάλλον, το 78,3% στην Κοινωνία  και το 63,2% στην Διακυβέρνηση. Μόλις στο 10% των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν πολιτικές Βιωσιμότητας οι πολιτικές αυτές διέπουν το σύνολο των λειτουργιών της επιχείρησης. 

Ποια προγράμματα ESG εφαρμόζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Οι δράσεις ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού (brain-drain, κατάρτιση, συμπερίληψη κ.ά.) έχουν την πρωτοκαθεδρία στην εφαρμογή προγραμμάτων σε ποσοστό 70,2%.

Ακολουθούν οι επενδύσεις στην κυκλική οικονομία (ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση πόρων, μείωση αποβλήτων) σε ποσοστό 69,6%.

Η ανάπτυξη νέων «πράσινων» προϊόντων και υπηρεσιών καταλαμβάνει την τρίτη θέση με ποσοστό 62,4%. 

Επιτακτική η ανάγκη μέτρων

Σε μερίδα των ερωτώμενων αναδείχθηκε ο προβληματισμός για την ανάγκη εφαρμογής πολιτικών βιωσιμότητας στις μικρές επιχειρήσεις.

Ως παράγοντες που αναστέλλουν την εφαρμογή του ESG από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αναδείχθηκαν η έλλειψη ενημέρωσης (70,9%), έλλειψη τεχνογνωσίας (50,5%) και το αυξημένο κόστος (46,9%).

Σε σχετική ερώτηση για τα κίνητρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη συμμόρφωση με τα κριτήρια ESG, το 47,6% ανέφερε την οικονομική στήριξη/ενίσχυση πόρων/χρηματοδότηση και το 18,8% τα φορολογικά κίνητρα.

Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η οριζόντια προσέγγιση των μέτρων αναφορικά με το ESG δεν ευνοεί τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και χρειάζονται πρόσθετα μέτρα από την Πολιτεία τόσο σε επίπεδο χρηματοδότησης όσο και σε επίπεδο εκπαίδευσης των μικρομεσαίων (μέσω Ειδικών Συμβούλων).

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης ο Δημήτρης Δημητρίου, Ιδρυτής & Διευθύνων Σύμβουλος CPA Kudos Greece τόνισε: «Θεωρούμε τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η συγκεκριμένη έρευνα ιδιαίτερα χρήσιμα για τη θέσπιση πρόσθετων μέτρων που θα διευκολύνουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και όχι μόνο, τόσο σε επίπεδο δικής τους πολιτικής όσο και σε επίπεδο κλαδικό. Ευελπιστούμε να συμβάλλουμε καταλυτικά στην έναρξη ενός εθνικού διαλόγου γύρω από το ESG, στον οποίο θα ακουστεί και η φωνή των «μικρών» με τρόπο επωφελή για την οικονομία και την κοινωνία».

Εκ μέρους της MRB Hellas ο Δημήτρης Μαύρος, Διευθύνων Σύμβουλος ανέφερε:

Στον κόσμο των Επιχειρήσεων, κάθε τι καινούργιο και φυσικά στην εκκίνησή του άγνωστο, ενσωματώνεται στην Ελλάδα με διαφορετικές ταχύτητες, με τους Early Adopters πάντα να είναι οι Μεγάλες Επιχειρήσεις. Σε αυτήν ακριβώς την φάση βρίσκεται και το ESG στην Ελλάδα. 

Ενώ οι Μεγαλύτερες Επιχειρήσεις έχουν ενσωματώσει την λογική ESG στον τρόπο δράσης τους, ή κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση, μια αριθμητικά ισχυρή ομάδα επιχειρήσεων, ενώ πραγματοποιεί, έστω και αποσπασματικά, δράσεις στο περιβάλλον ή στην κοινωνία, παραμένει «εκτός», λόγω μη έκθεσης στην συγκεκριμένη πληροφορία. Υπάρχουν έτσι πολλές Επιχειρήσεις που είναι περισσότερο «έτοιμες» για ESG, απ’ ότι νομίζουν 

Το έλλειμμα ενημέρωσης αποτελεί τον σημαντικότερο φραγμό στην πορεία προς το ESG. Αυτή η έλλειψη ενημέρωσης και γνώσης δημιουργούν πάντα φόβο δύο ειδών α)Τον φόβο ενός μεγάλου πολυδάπανου «τέρατος» και β)Τον φόβο της «ενοχής» του κατά πόσο κάθε εταιρία είναι ικανή να ανταπεξέλθει στη συγκεκριμένη πρόκληση. Παράλληλα, η επικείμενη σύνδεση του ESG με τη χρηματοδοτική αξιολόγηση των επιχειρήσεων δεν είναι ακόμη ευρέως γνωστή στο ευρύ επιχειρηματικό κοινό. 

H έννοια “Business Ethics” και η «Σωστή» Επιχειρηματικότητα δεν είναι προνόμιο των Μεγάλων, των Εισηγμένων και των Πολυεθνικών. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι οι επιχειρήσεις ζουν και δραστηριοποιούνται σε μια νέα εποχή όπου η δική τους «Ευδοκίμηση» δεν στηρίζεται, όπως παλιά, μόνο σε έναν πυλώνα που είναι η Οικονομική Ανάπτυξη. Υπάρχουν δύο επιπλέον πυλώνες εξίσου σημαντικοί, ίσως και σημαντικότεροι μιας και ανατροφοδοτούν όπως έχει αποδειχθεί την Οικονομική Ανάπτυξη, οι οποίοι δημιουργούν μια γενικότερη αφηγηματική για την ευημερία μιας επιχείρησης α)Η Πρόοδος που αποτελείται από τους υπό-πυλώνες Πειθαρχία, Διαφάνεια & Διαδικασίες και β)Η Επιτυχία που αποτελείται από τους υπό-πυλώνες Ανθρωπιά, Ηθική & Πνευματικότητα. 

Συνεπώς το μεγάλο ζητούμενο σήμερα για τις επιχειρήσεις είναι η «ραχοκοκαλιά»…

Ανάπτυξη – Πρόοδος – Επιτυχία

… της οποίας κεντρικός σπόνδυλος είναι ο ESG. 

Αυτό το μονοπάτι προς την Επιτυχία αποτελείται από τα παρακάτω βήματα :

• Καθοδήγηση για την καταγραφή δράσεων που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί
• Μελέτη & εντοπισμός δυσμενών σημείων/ περιοχών προς βελτίωση
• Ιεράρχηση δυσμενών σημείων/ περιοχών προς βελτίωση
• Καθορισμός πλάνου δράσεων, με αιτιολόγηση & στόχους
• Μηχανισμοί υλοποίησης/ ανθρώπινους & οικονομικούς πόρους
• Συναίνεση και συστράτευση εργαζόμενων
• Απολογισμός & Αξιολόγηση δράσεων
• Τεχνογνωσία και καθοδήγηση από σύμβουλο/ ειδικό

Ταυτότητα της έρευνας

Η έρευνα είναι ποσοτική και ποιοτική μέσω ατομικών συνεντεύξεων. Η ποσοτική έρευνα πραγματοποιήθηκε σε πανελλαδικό τυχαίο δείγμα 300 επιχειρήσεων με 10 ή περισσότερα άτομα απασχολούμενο προσωπικό μέσω τηλεφωνικών συνεντεύξεων.

Το χρονικό διάστημα πραγματοποίησης της έρευνας ήταν ο Νοέμβριος- Δεκέμβριος 2024.